Trần Đề là một huyện ven biển của tỉnh Sóc Trăng. Với vị trí cửa ngõ phía Đông của tỉnh Sóc Trăng, đây là vị trí thuận lợi  xây dựng cảng và các khu công nghiệp, tạo lợi thế để Trần Đề phát triển kinh tế ở cả 3 khu vực (nông - lâm - ngư nghiệp, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, dịch vụ - thương mại), có vị trí và vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế, giao lưu thương mại và an ninh quốc phòng của tỉnh Sóc Trăng cũng như của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Bên cạnh đó huyện cũng có rất nhiều ngôi chùa theo kiến trúc phật giáo Nam tông với kiến trúc độc đáo, có những ngôi chùa tuy mới được xây dựng gần đây và những ngôi chùa cổ có giá trị lịch sử lâu đời như: Chùa SEREY CHUM BANG TONE SA ngôi chùa mang nét cổ kính mang kiến trúc phật giáo Nam tông được thành lập vào năm 1890.

Chùa SEREY CHUM BANG TONE SA hay còn gọi là Chùa Bâng Tone Sa tọa lạc tại ấp Tiếp Nhựt, xã Viên An, huyện Trần Đề, tỉnh Sóc Trăng.

Từ trung tâm thành phố Sóc Trăng đi theo đường Lê Hồng Phong đến huyện Mỹ Xuyên, tiếp tục đi theo tỉnh lộ 934 về hướng huyện Trần Đề đi khoảng  9km đến chùa Bâng Tone Sa. Cổng chùa nằm bên tay phải sát lề đường. Từ cổng ngoài theo đường xi măng hơn 30m là đến cổng chính của chùa.

Chùa được Hòa thượng Trà Nuông và ông Châu Tếp đứng ra xây dựng vào năm 1890. Chùa đã trải qua 4 đời Trụ trì, đầu tiên là Hòa thượng Trà Nuông, tiếp đến là Hòa thượng Sơn Mích, Hòa thượng Lâm Chiêng, hiện nay là Hòa thượng Thạch Sông.

Tổng thể kiến trúc chùa gồm: Cổng ngoài, Cổng chính, Khu phòng học, khu tăng xá, khu Sala, khu nhà bếp (nhà ăn), Chánh điện, cột cờ, khu ghe Ngo trong khuôn viên rộng 49.760 m².

Cổng ngoài của chùa Serey Chum Bang Tone Sa đặt sát lề đường bên tỉnh lộ 934, cổng quay mặt về hướng Đông Bắc có một cửa được xây theo mô hình nhà cổng bằng chất liệu bê tông, có hai cột vuông, bên trên có một tháp trang trí hoa văn Khmer và đèn chạy chữ ghi tên chùa được ghi bằng chữ Khmer và phiên âm chữ Việt tên chùa. Từ cổng ngoài vào hơn 30m là đến cổng chính của chùa, cổng chính cũng được xây dựng theo mô hình nhà cổng chỉ hai cột vuông, có một cửa ra vào bên trên là phần mái chính điện chùa Nam tông.

Cổng chính vào Chùa Bâng Tone Sa

Bước vào cổng bên tay trái là ngôi chính điện mới được xây dựng lại vào năm 2020, vẫn giữ nguyên kiến trúc của ngôi chính điện cũ. Kế bên là ngôi chính điện được xây dựng năm 1890. Chánh điện lần đầu được xây dựng vào khoảng  năm 1933, trải qua 90 năm Chánh điện của chùa đã được sửa chữa 1 lần là vào năm 1973 cho đến năm 1986 mới hoàn thành. Đến năm 2020, trụ trì nhất trí khởi công xây dựng Chánh điện mới vào ngày 07 tháng 03 năm 2020. trên nền cao hơn 2m có diện tích chiều dài 37,7m, chiều ngang 13,95m gồm 2 bậc: bậc 1 là sân nền lót gạch, vòng rào bao quanh chính điện trang trí hoa văn Khmer, có 4 lối ra vào: hướng Đông, Tây được xây dựng theo mô hình nhà cổng, chỉ có hai cột vuông được trang trí hoa văn bên trên mỗi cổng là một ngọn tháp, có hai lối lên chính điện. có hai mặt hướng Đông và Tây được trang trí tranh vẽ sơn dầu về truyền thuyết nói về phật Thích Ca và bố trí hai cầu thang dẫn vào Chính điện. Trên nền Chính điện được xây vòng rào lan can với 10 cột tròn ở mỗi bên và 04 cột ở mỗi mặt đỡ lấy mái Chính điện, ở mỗi mặt đỡ lấy mái Chính điện, trên mỗi cột có nơi cột tiếp giáp mái được trang trí bằng hình tượng Key-no trong tư thế hai tay đưa lên dang rộng nâng lên đỡ mái chùa, tạo nên sự nhẹ nhàng và thanh thoát cho chánh điện, có hành lang rộng hơn 01m. Chính điện có 04 cửa ra vào bố trí ở hai hướng Đông và Tây, ở  hai hướng Nam và Bắc mỗi bên có 05 cửa sổ. Điểm độc đáo của ngôi chính điện Chùa phải kể đến đó là các  bộ cửa cái và cửa sổ đều được làm bằng xi măng, trên mỗi cánh cửa đều là một tác phẩm điêu khắc hết sức tinh xảo và sống động.

Ngôi Chánh điện cũ Chùa Bâng Tone Sa

 Ngôi chánh điện mới đang thi công xây dựng

Mái chính điện có kết cấu đặc biệt gồm hệ thống 03 cấp mái chồng lên nhau, mỗi cấp chia thành 03 nếp, có hình tượng rồng chạy dọc theo bờ mái với đuôi vươn thẳng lên trời cao có 3 lớp, lớp ngoài cùng lớn nhất, lớp giữa và lớp trong cùng nhỏ dần và nhô lên cao, trung tâm là đỉnh được gắn một tháp nhọn, có hình tượng rồng uốn lượn chạy dọc theo bờ mái với đuôi vươn thẳng lên trời cao tạo cảm giác uyển chuyển mềm mại cho ngôi chùa.

Khuôn viên giữa Chùa

Bước vào bên trong chính điện các vách tường và trên trần được trang trí những bức vẽ tranh sơn dầu về truyền thuyết Phật thích ca, với một bệ thờ chia thành nhiều cấp có màu vàng đồng được trang trí công phu, tỉ mỉ với những mô típ đắp nổi hình hoa sen, trên bệ thờ có rất nhiều phật Thích Ca trong đó có một vị lớn nhất đặt ở trung tâm, các phật Thích ca còn lại đặt xung quanh.

Khu Sa la 

Chùa Bâng Tone Sa là thiết chế văn hóa tín ngưỡng trong đời sống tâm linh của người Khmer. Cho nên người Khmer Nam bộ có câu “Sống vào chùa gửi thân, chết vào chùa gửi cốt” vì vậy ngôi Chùa chứa đựng một giá trị hết sức thiêng liêng trong tâm trí của đồng bào Khmer. Ngoài việc thỏa mãn nhu cầu tín ngưỡng, Chùa Bâng Tone Sa còn là nơi đáp ứng nhu cầu thẩm mỹ và các hoạt động sinh hoạt truyền thống của đồng bào dân tộc Khmer thông qua các ngày lễ hội chính hàng năm diễn ra tại chùa như: Lễ Phật đản, Lễ Nhập hạ, Lễ Ra hạ, Lễ Tết Sen Dolta, Lễ Dâng y ca xa, Lễ Dâng bông, Lễ Tết Chol Thnăm Thmay, Lễ Hội Oóc Om Bóc, Đua ghe ngo./.